Celem niniejszego poradnika jest próba odpowiedzi na pytanie: "jak oszczędzać, nie tracąc przy tym radości z życia?". Już na wstępie warto dodać, że w naszym odczuciu podejście do oszczędności jest kwestią indywidualną, niemniej jednak przedstawimy kilka pomysłów i idei, licząc na to, że niektóre z nich zainspirują Cię do własnych przemyśleń i - co ważniejsze - poprawią jakość Twojego życia.
Rola pieniądza w naszym życiu
Czy tego chcemy, czy nie, zawsze będziemy mieć kontakt z pieniędzmi i to od nas zależy, jak do nich podejdziemy. Popularne porzekadło głosi, że „pieniądze szczęścia nie dają”, jednak, nie oszukujmy się, mogą się one okazać przydatne. Spójrzmy, jaką rolę w naszym życiu mogą pełnić pieniądze:
- środek płatniczy – pieniądze to środek do regulowania zapłaty za dobra i usługi. Aktualnie nic nie wskazuje, by coś w tej kwestii miało się zmienić. W obecnych czasach wymiana barterowa (towar za towar) jest coraz rzadsza, a gospodarka opiera się na wygodnych środkach płatniczych, jakimi są właśnie pieniądze. Jeśli ich nie posiadamy, nie możemy nabyć potrzebnych produktów czy skorzystać z wybranych usług. W skrócie - bez pieniędzy bardzo trudno będzie nam egzystować w cywilizowanym świecie;
- zabezpieczenie na przyszłość – nie ulega wątpliwości, że dzięki środkom finansowym możemy zminimalizować negatywne skutki zdarzeń losowych (wypadek, awaria w mieszkaniu, utrata zatrudnienia). Gromadząc pieniądze odpowiednio wcześnie, możemy także spokojniej żyć na emeryturze, zapewnić lepszą przyszłość swoim dzieciom, a w razie nagłej potrzeby pokryć koszty awarii czy leczenia;
- rozwój kwalifikacji, spełnianie marzeń i realizowanie pasji – pieniądze pozwalają nam także rozwijać się wewnętrznie, podwyższać kwalifikacje zawodowe (np. zapisując się na ciekawe kursy czy szkolenia), a także realizować pasje i marzenia (np. kupno wymarzonego mieszkania, samochodu, podróż dookoła świata). Bez pieniędzy osiągnięcie takich celów jest wręcz niemożliwe;
- status społeczny – wprawdzie to kontrowersyjna kwestia, ponieważ chwalenie się pieniędzmi nie jest społecznie mile widziane, ale bez względu na to, czy tego chcemy, czy też nie, zgromadzony przez nas kapitał świadczy w pewien sposób o naszej pozycji społecznej (jest też wykorzystywany w różnego rodzaju statystykach).
A co ze szczęściem? Czy środki finansowe, które ciągle gromadzimy, czy to w gotówce czy na koncie w banku, potrafią dać ludziom radość i zadowolenie? Jak pokazują badania, pieniądze mogą dawać szczęście, ale tylko do pewnej kwoty (niestety trudno ją obiektywnie wyznaczyć). Powyżej tego progu rola pieniądza w generowaniu szczęścia znacząco spada, a w kontekście odczuwania radości zaczynają dominować innego rodzaju wartości - np. altruizm, spędzanie czasu z innymi ludźmi, itd.
Bardzo wiele zależy także od nas samych i tego, jak wykorzystamy zgromadzony kapitał. Rzeczy materialne psują się, zużywają lub przestają nas interesować, dlatego mogą stać się bezwartościowe (pomimo ich ceny). Z tego powodu być może lepiej jest wykorzystywać środki finansowe na realizację naszych pasji i marzeń, ponieważ w dłuższej perspektywie może to być cenniejsze od najbardziej kosztownych przedmiotów.
Pieniądze mogą nam zatem spędzać sen z powiek (jeśli nie potrafimy nimi zarządzać) lub być środkiem do osiągania wyznaczonych celów - wszystko zależy od tego, jaką strategię zarządzania finansami osobistymi przyjmiemy.
Czym są oszczędności?
W kontekście finansów często pojawia się popularne słowo - "oszczędności". Specjaliści od zarządzania naszymi pieniędzmi lubią to pojęcie, ponieważ wiąże się ze środkami finansowymi, które klient może przekazać do pomnażania np. bankom czy doradcom inwestycyjnym.
Oszczędności to w istocie różnica między zarobkami a wydatkami, oczywiście przy założeniu, że ta różnica nie jest ujemna (w przeciwnym razie mówimy o zadłużeniu).
Oszczędności i Inwestycje = Zarobki - Wydatki
Wszystko, co pozostanie po odjęciu od naszej pensji stałych (rachunki za media, mieszkanie itd) i zmiennych wydatków (np. wydatki na żywność), to wolne środki pieniężne, które możemy wykorzystać w różny sposób – na wakacje, eleganckie ubrania, samochód i inne cele. Wszyscy specjaliści zgodnie twierdzą, że oszczędności mają zapewnić człowiekowi finansowe bezpieczeństwo i jest w tym sporo racji. Kiedy posiadamy dodatkowy kapitał, łatwiej nam podejmować ważne (także finansowe) decyzje, żyjemy spokojniej i lepiej.
Zapamiętaj: najważniejsza zasada mądrego gospodarowania pieniędzmi brzmi: posiadaj oszczędności, czyli wydawaj mniej niż zarabiasz.
Przykład: Wyobraźmy sobie czteroosobową rodzinę, w której małżonkowie pracują, a dzieci uczą się w szkole podstawowej. Rodzinne wydatki obejmują nie tylko stałe rachunki np. za wodę, prąd czy mieszkanie, ale także codzienne zakupy, opłaty za szkołę, ubrania dla dzieci, itd. Przyjmijmy, że rodzice oszczędzają co miesiąc ok. 500 zł – to całkiem wysoka kwota, z której rocznie uzbiera się 6 tysięcy złotych. Wpłacając te środki na konto oszczędnościowe oprocentowane 4% w skali roku, po 12 miesiącach rodzina zyska ok. 107 zł odsetek (po opodatkowaniu), po 2 latach ok. 414 zł, a po 5 latach już ok. 607 zł. Odsetki to ich dodatkowy bonus z oszczędzania, ponieważ najważniejsze jest jednak coś innego – gromadząc 6 tys. zł rocznie na oprocentowanym rachunku oszczędnościowym, rodzina zapewnia sobie finansowe bezpieczeństwo i spokój. Rodzice nie muszą się martwić o nieprzewidziane wydatki (np. awarię w domu, kolonie dziecka, naprawę zepsutego samochodu), dzięki czemu ich decyzje w istotnych sprawach mogą być bardziej przemyślane, a codzienne wydatki nie muszą być drastycznie ograniczone.
Kluczowe w tym wypadku okazuje się rozsądne planowanie, jak oszczędzać zarobione środki – to rzeczywiście jest prawdziwą sztuką, ponieważ niektórzy z nas wciąż mają problem ze zdroworozsądkowym układaniem domowego budżetu.
Czy warto oszczędzać pieniądze?
Sama korzyść z idei oszczędzania jest niepodważalna – warto gromadzić wolne środki finansowe, ponieważ nigdy nie wiadomo, kiedy możemy potrzebować dodatkowego zastrzyku gotówki. Świadomość, że posiadamy oszczędności, może nam zapewnić spokój i rozsądniejsze podejmowanie decyzji – często ludzie zaciągają kredyty, by przejściowo poprawić stan domowego budżetu, jednak po czasie okazuje się, że trudno jest spłacać raty takiego zobowiązania, a długi tylko się powiększają.
Istotne jest także, aby zdać sobie sprawę, że oszczędzanie jest sprawą indywidualną. Nie ma jednej, uniwersalnej recepty, która będzie odpowiednia dla każdego z nas. Ludzie różnią się od siebie pod wieloma względami, a jednym z nich jest sytuacja finansowa i podejście do pieniędzy. Dla przykładu, są osoby ostrożne, które wolą inwestować swoje środki w bezpieczne produkty, a są też tacy, którzy za cenę ryzyka lokują kapitał w instrumenty o wysokiej stopie zwrotu. Samo nastawienie do oszczędzania także może być różne – jedni z nas instynktownie rozumieją tę ideę i wcielają w życie zasady opisywane w poradnikach, inni podchodzą do sprawy sceptycznie, często tłumacząc się brakiem możliwości oszczędzania.
Cel i plan niniejszego poradnika
Nasz cykl artykułów o oszczędzaniu skierowany jest przede wszystkim do osób, które zaczynają swoją przygodę z oszczędzaniem i zamierzają gromadzić swoje środki na różne cele. Jeśli już zacząłeś inwestować kapitał, także możesz skorzystać z naszych rad – możliwe, że dzięki nim udoskonalisz swój plan oszczędzania.
Na początku zajmiemy się analizą Twoich dochodów i wydatków, ponieważ na ich podstawie zbudujesz własny domowy budżet; wskażemy Ci także przydatne narzędzia i programy do zarządzania pieniędzmi, a także doradzimy, jak na co dzień można zaoszczędzić środki na zwykłych czynnościach.
W kolejnych artykułach zajmiemy się konkretnymi instrumentami, dzięki którym możesz pomnożyć swoje oszczędności: kontami oszczędnościowymi, lokatami i obligacjami oraz produktami inwestycyjnymi (np. funduszami inwestycyjnymi i papierami wartościowymi).
Jedną z części poradnika poświęcimy tematyce oszczędności w obcych walutach (wbrew pozorom nie jest to nowość na naszym rynku finansowym), a cykl zakończymy artykułami o oszczędzaniu na dwa ważne cele w życiu większości z nas: emeryturę oraz przyszłość dzieci.
W tym miejscu zaznaczmy jasno: nasze teksty mogą służyć wyłącznie pomocą i wskazówką, jednak nie zastąpią Twojej zdroworozsądkowej analizy – nie traktuj tych artykułów jako księgi wiedzy o oszczędzaniu (choć to miłe określenie), ponieważ my też jesteśmy omylni, a Twoje decyzje powinny być świadome, przemyślane i dopasowane do Twojej sytuacji. Jeśli już zdecydowałeś się oszczędzać i jesteś otwarty na różne porady i podpowiedzi, zapoznaj się z naszymi kolejnymi artykułami i zacznij gromadzić pieniądze na spełnianie marzeń i spokojne życie.
Plan poradnika o oszczędzaniu
1. Budżet domowy:
- notowanie i kategoryzowanie wydatków nie musi być trudne, a jest bardzo przydatne, aby się dowiedzieć, gdzie rozchodzą się Twoje pieniądze. Wybierz odpowiednie kategorie wydatków i optymalną metodę ich notowania;
- planowanie wydatków i oszczędności - naucz się mądrze planować, jak dysponować swoimi środkami, aby na koniec miesiąca nie tylko nie być pod kreską, ale co nieco odłożyć w formie oszczędności;
- aplikacje do kontrolowania wydatków - po utworzeniu budżetu należy monitorować wydatki i sprawdzać, czy nie przekraczają ustalonego limitu. W tym celu przydatne mogą być popularne aplikacje.
2. Praktyczne sposoby na oszczędności w gospodarstwie domowym:
- 20 prostych i skutecznych sposobów oszczędzania na zakupach;
- 10 pomysłów na obniżenie rachunków za energię elektryczną;
- 10 sposobów na ograniczenie zużycia wody;
- 10 metod oszczędzania na ogrzewaniu;
- oszczędzanie na transporcie także można zoptymalizować;
- warto także pomyśleć o oszczędnościach na telekomunikacji.
Komentarze
(0)